1. Nguồn gốc ra đời của XQ sử quán
1.1 Lịch sử hình thành XQ sử quán
Thoạt đầu, khi nghe đến XQ sử quán chắc hẳn ai cũng sẽ hiếu kì vì tên gọi đặc biệt này. Nhưng chẳng phải cao xa hay trừu tượng, đây thật ra chỉ là tên viết tắt của hai nghệ nhân gốc Huế. Đó chính là vợ chồng anh Võ Văn Quân và chị Hoàng Lệ Xuân. XQ được xuất phát từ những chữ cái đứng đầu tên của họ.
Chị Xuân may mắn được tiếp nối những kỷ xảo nghề thêu trong cung đình cố đô. Mỗi mũi kim tựa nhưng những đầu bút vẽ ra những bức hình lay động lòng người. Vốn là một bác sĩ ngành X-quang, nhưng anh Quân đã định hướng một lối đi riêng cho bản thân. Sự sáng tạo cùng với nhẫn nại trong giai đoạn đầu đã đem lại những tinh hoa chắt lọc cho bộ môn nghệ thuật này
Không muốn nghệ thuật đi theo lối mòn, anh Quân đã nảy ra ý định kết hợp nghệ thuật thêu và nghệ thuật hội hoạ. Với tư tưởng đổi mới và sáng tạo, họ đã đem lại một mảng nghệ thuật mới tại Việt Nam. Tranh thêu của họ như một nét chấm phá đặc sắc trong bảng màu đơn điệu thời bấy giờ.
Khoảng thời gian năm 1990-1992, anh chị cùng nhau sáng tác những bức tranh thêu độc đáo. Các tác phẩm như “Về một đời người” hay “Về quê hương” được xem kiệt tác nghệ thuật nổi trội. Như một làn gió mới thổi hồn vào những bức tranh lộng lẫy, nhiều người tỏ ra thích thú xem như đây là món ăn tinh thần.
1.2 Công ty XQ Đà Lạt thành lập
Cuối năm 1992, anh chị đến Đà Lạt mở lớp nghề đào tạo. Mục đích chính là muốn đưa loại hình nghệ thuật này phổ biến và được ưa chuộng hơn. Các nghệ nhân được đào tạo bài bản để vẫn giữ được giá trị tinh thần ban đầu của tranh thêu. Đây là công việc đòi hỏi sự tỉ mỉ và kiên nhẫn từng mi li mét. Những chi tiết tuy nhỏ nhưng là yếu tố quan trọng quyết định sự thành bại của bức tranh thêu
Vào đầu năm 1994, tổ hợp tác thêu lụa được hình thành dưới cái tên XQ Đà Lạt. Anh chị đã cùng 20 nghệ nhân duy trì và phát triển loại hình tranh thêu này.
Đến ngày 30-1-1996, công ty trách nhiệm hữu hạn XQ Đà Lạt chính thức đi vào hoạt động dưới sự dẫn dắt của anh chị.
10 năm sau, công ty đã ghi dấu tên mình trải dài khắp mọi miền đất nước từ Huế, Đà Nẵng, Sài Gòn, Nha Trang, Đà Lạt, Hà Nội. Công ty còn tạo cơ hội việc làm cho hơn 2000 người với nhiều trình độ khác nhau.
Với giá trị nghệ thuật cao và có sức ảnh hưởng mạnh mẽ, tranh thêu đã chinh phục được đông đảo người yêu cái đẹp. Những cán bộ lãnh đạo trong bộ máy nhà nước, giới nghệ sĩ, khách hàng trong nước và quốc tế phải ngã mũ thán phục sự kết hợp hết sức thông minh và tài tình này.
Xét về công đóng gớp to lớn cho nền văn hoá du lịch Việt Nam, anh Quân vinh dự là một trong ba người đầu tiên nhận giải thưởng “The Guide Award”. Đây là một phần thưởng vô cùng xứng đáng với những cống hiến cho nghệ thuật nước nhà.
2. Thông tin chung về XQ sử quán
2.1 Địa chỉ XQ sử quán Đà Lạt
Nằm trên 80 Mai Anh Đào, phường 8, thành phố Đà Lạt, tỉnh Lâm Đồng, bạn có thể dễ dàng tìm kiếm XQ sử quán. Địa điểm này rất gần với chợ Đà Lạt nên không quá khó khăn cho người mới đặt chân đến nơi đây. Chạy về hướng đường Trần Quốc Toản hoặc phía nhà hàng Thuỷ Tạ, bạn sẽ đến đường Đinh Tiên Hoàng. Rẽ trái và đi một đoạn đường khoảng 5 km nữa thôi là bạn đã đến với XQ sử quán rồi đấy. Cực kì đơn giản đúng không nào.
Theo kinh nghiệm du lịch Đà Lạt, bạn nên sử dụng ứng dụng Google Map để tìm được XQ sử quán một cách chính xác nhất. Tham khảo những người dân địa phương cũng giúp bạn tiếp cận được vị trí này nhanh chóng.
2.2 Thời gian mở cửa đón khách tham quan
XQ sử quán mở cửa theo khung giờ từ 7h sáng đén 17h chiều. Nơi đây sẽ đón tiếp khách tham quan tất cả các ngày, cả các ngày lễ tết. Vì vậy, bạn có thể sắp xếp lịch trình theo thời gian quy định trên vào bất cứ ngày nào để đến đây tìm hiểu và thưởng thức.
2.3 Giá vé tham quan
Ban quản lí phân chia XQ sử quán thành 2 khu vực riêng biệt. Bạn có thể tham quan khu vực ngoài miễn phí theo quy định. Tuy nhiên bạn phải mất phí 20.000 VND -100.000 VND/ người nếu muốn tiếp cận vào bên trong. Chắc chắn những hành trình trải nghiệm hấp dẫn đang chờ bạn. Giá vé khá rẻ như vậy chắc chắn sẽ không ảnh hưởng đến hầu bao của bạn đúng không nào.
3. Những phân khu của XQ sử quán
3.1 Khu vực truyền thống ôn lại lịch sử XQ sử quán
Những người nghệ nhân khu vực truyền thống sẽ tái hiện lại hành trình đầy gian nan đi tìm một chân trời mới cho ngành thêu. Bạn sẽ được đắm chìm trong những thước phim lịch sử của bộ môn độc đáo này. Khu vực này sẽ giúp bạn hiểu hơn để đạt được thành công như ngày hôm nay, ngành nghề này đã kiên cường chống chọi qua biết bao nhiêu khó khăn.Những tác phẩm trưng bày như khơi gợi lại quá khứ và hiện tại đầy hào hùng, vĩ đại của ngành thêu tranh.
Trải qua biết bao nhiêu sóng gió và gian luân, cuối cùng họ đã bảo vệ được thành quả như ngày hôm nay. Khoảnh khắc đứng trước sự tồn vong mới có thể thấy, nghệ thuật chỉ có thể duy trì và phát triển bởi những nghệ nhân có đam mê chân chính với nền văn hoá thêu tranh.
3.2 Khu vực bản sắc
Để ghi dấu về cội nguồn ngành thêu, khu vực bản sắc tái hiện lại chân dung của tổ tiên nghề thêu. Thêu là một trong những yếu tố quan trọng trong ngành nghề kết hợp sáng tạo này. Vì thể để tôn vinh những nghệ nhân thêu, nơi đây vinh hạnh làm nơi tổ chức lễ hội giỗ tổ nghề thêu hàng năm vào ngày 12 tháng 6 âm lịch.
Giá trị tâm hồn của phụ nữ làm nghề thêu đều được khu vực bản sắc khắc hoạ rõ nét. Thế mới thấy, sự tôn trọng nghệ nhân ở nơi đây được xem là văn hoá thiêng liêng mà người đời phải kính nể, trân quý. Họ đã hy sinh cuộc đời để đem lại những tinh tuý chắt lọc cho nền nghệ thuật nước nhà.
3.3 Khu vực phát tích của XQ sử quán
Khu vực này sẽ đi vào giới thiệu ba nghệ thuật thêu độc đáo tại XQ sử quán bao gồm:
- Nghệ thuật thêu tranh chân dung
- Nghệ thuật thêu tranh hai mặt
- Nghệ thuật thêu tranh phong cảnh
Khách tham quan chú ý kĩ sẽ thấy sự tinh xảo trong từng mũi kim của họ. Những đường nét trên gương mặt người, những chi tiết nhỏ trong cảnh vật tự nhiên hay cách để tạo ra 2 bức tranh hoàn hảo ở cả 2 mặt,… không phải ai cũng làm được. Nhưng sự chăm chỉ rèn luyện và tỉ mỉ của các nghệ nhân đã hoá giải độ khó của những thử thách này. Họ hoà mình vào công việc và thổi hồn vào các tác phẩm rất chuyên nghiệp.
3.4 Khu vực nghệ thuật người địa phương
XQ sử quán rất tôn trọng mảnh đất Đà Lạt – nơi mà họ đặt những bước chân đầu tiên cho ngành thêu tranh này. Để bày tỏ sự biết ơn, họ dành riêng một khu vực để giới thiệu về thành phố mộng mơ. Những huyền thoại còn bỏ ngõ, mơ hồ về thành phố Đà Lạt sẽ được các nghệ nhân gạo cội trình bày chi tiết.
3.5 Khu vực bảo tàng tranh thêu của XQ sử quán
Bảo tàng sẽ trung bày những tác phẩm tiêu biểu của XQ sử quán. Bạn sẽ được chiêm ngưỡng sự kỳ công và khéo léo của các nghệ nhân gửi gắm vào các bức tranh thêu. Nơi đây cũng là niềm tự hào của XQ sử quán vì có thể giới thiệu với du khách trong và ngoài nước về di sản văn hoá Việt Nam.
3.6 Khu phố tóc bạc
Những tín đồ yêu trà thì không nên bỏ lỡ khu vực này. Nghi thức uống trà của các nghệ nhân tại đây sẽ được giới thiệu đến khách tham quan. Cảm giác vừa chậm rãi nhâm nhi tách trà, vừa thả hồn vào những kiệt tác nghệ thuật quả thật rất tuyệt diệu. Thời gian và không gian như lắng đọng vuốt ve từng khoảnh khắc trôi qua chậm rãi.
Vào những ngày nghỉ cuối tuẩn, XQ sử quán tổ chức chương trình “ Đêm yêu đương của người thợ thêu” . Theo tục lệ hằng năm tại đây sẽ diễn ra chương trình “Mùa xuân các thế hệ” đặc sắc và trang trọng.
3.7 Phòng tranh hương vị thời gian
Mỗi tác phẩm tranh XQ tại khu vực này đều lưu giữ lại những giá trị quí báu của thời gian. Từng khắc trôi qua là điều chúng ta không thể níu kéo lại được. Trân trọng từng giây phút là thông điệp sâu sắc mà nơi đây gửi gắm.
3.8 Khu phố ẩm thực tại XQ sử quán
Khu vực này phục vụ ẩm thực ba miền cho du khách khi đến tham quan tại đây. Với sự chăm chút và chuẩn bị cẩn thận, các món ăn ở đây đều tạo được hương vị riêng biệt. Những đặc sản hấp dẫn từ Bắc chí Nam được phục vụ tận tình cho du khách ghé thăm XQ sử quán.
Ngoài ra, khung cảnh xung quanh cũng được trang trí rất hoà nhã. Cây xanh, hoả và cỏ lá được chăm sóc tỉ mỉ và sắp đặt hài hoà. Cảnh trí khiến thực khách cảm thấy thư thái dễ chịu như được hoà mình vào thiên nhiên.
3.9 Cafe nghệ thuật
Một tách cà phê đậm đà sẽ phảng phất mùi vị thơm lừng nếu bạn đi ngang khu vực này. Nơi đây rất biết nâng niu tâm hồn nghệ sĩ của khách tham quan. Những bài nhạc thời đại vang lên như mở ra một vùng trời quá khứ trong tâm trí mỗi người. Tiếng nhạc du dương sâu lắng cùng những tác phẩm tranh thêu xung quanh khiến người tham quan gợi nhớ kỉ niệm thưở xưa.
4. Sản phẩm của XQ sử quán
Không chỉ tranh thêu, XQ sử quán còn cho ra mắt loại hình trang sức thêu. Du khách có thể ghé ngang qua đây để chọn những món quà ý nghĩa cho người thân.
4.1 Những bộ tranh tranh thêu đặc sắc
Hiện tại XQ sử quán sở hữu 13 bộ tranh thêu:
- Tranh triết lý
- 12 tác phẩm tri kỷ hữu
- Chân dung
- Nghệ thuật điêu khắc bằng chỉ
- Tĩnh vật
- Ngôn ngữ loài hoa
- Linh vật
- Phong cảnh thiên nhiên
- Quê hương việt nam
- Thế giới trẻ thơ việt nam
- Tranh hai mặt
- Tranh tôn giáo
- Tranh trừu tượng
Bức tranh thêu tay “Một ngàn năm Thăng Long” khổng lồ
4.2 Trang sức thêu
Các nghệ nhân ở đây rất tinh tế khi cho ra sản 2 dòng sản phẩm cho nam và nữ. Những trang sức danh cho nữ như dây chuyền, vòng tay, băng đô,… được chăm chút công từng chi tiết dù là nhỏ nhất. Còn ở sản phẩm của nam vẫn đem lại được sự sang trọng và nghệ thuật cho người sử dụng.
5. Giá thành của tranh thêu tại XQ sử quán
Giá của các tác phẩm tại đây rất đa dạng. Người mua có thể dễ dàng lựa chọn loại phù hợp với túi tiền. Giá một bức tranh thêu có thể từ vài triệu đến vài trăm triệu tuỳ thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau. Thậm chí còn có những bức với giá trên 1 tỷ VNĐ. Chắc chắn bạn sẽ hài lòng và không hề hối tiếc khi phải chi trả cho các bức tranh thêu tại đây.
Cùng chiêm ngưỡng một vài bức tranh thêu với giá trên 100 triệu ở XQ sử quán.
XQ sử quán Đà Lạt là nơi truyền cảm hứng cho nền văn hoá nghệ thuật Việt Nam. Mặt khác, tranh thêu tại đây còn tôn vinh lên giá trị cao quý của nữ nghệ nhân ngành thêu. Không chỉ chinh phục nhiều người trong nước, loại hình nghệ thuật này như đánh thức nỗi lòng của những người con xa quê nhớ về quê nhà. Các vị khách quốc tế thường chọn mua các sản phẩm tại đây để làm kỉ vật khi đến tham quan XQ sử quán. Nếu bạn đã lên lịch trình du lịch tại vùng đất sương mù Đà Lạt, nhất định phải thưởng ngoạn một chuyến tại XQ sử quán nhé!